Генеральный секретарь РОО «Казахстанская федерация бочча» Ульжекова Нургуль Туленовна рассказала о том, как развивается инклюзивный спорт в стране и почему сегодня необходимо уделять максимум внимания массовому спорту.

Когда и как появился Паралимпийский вид спорта бочча в Республике Казахстан?
- Впервые о бочча мы узнали в 2017 году, когда проводили для наших тренеров курсы повышения квалификации по адаптивной физической культуре. Было очень интересно узнать, что есть такой паралимпийский вид спорта, которым могут заниматься люди с очень тяжелыми поражениями опорно-двигательного аппарата. Игра с мячами, которая развивает ловкость и тактическое мышление, сразу же вызвала интерес у одного из слушателей курса - молодого учителя физкультуры Орынбасарова Султанбека, который вызвался работать тренером по бочча в социальном проекте «Саламатты болашақ» общественного фонда «Мир равных возможностей». Данный проект мы создавали для развития детей и молодежи с инвалидностью через адаптивный спорт. Всего за несколько лет именно бочча стала самой популярной секцией проекта. Игра уникальна тем, что подходит как и людям с нарушениями опорно-двигательного аппарата, так и всем с другими разными диагнозами. И она очень проста в проведении. Нужны мячи для бочча и ровная площадка размерами 6 на 12,5 метров.
Для системного развития бочча еще в 2018 году мы создали сначала столичную федерацию бочча, а уже в 2021 году основали республиканскую федерацию бочча.
2022 году Казахстанская федерация бочча была аккредитована Министерством культуры и спорта РК, а в 2023 году ее возглавил Ашимбаев Маулен Сагатханович, Спикер Сената Парламента РК.
Ежегодно Федерация проводит Чемпионаты, Кубки Республики Казахстан. Сформирована национальная сборная, которая каждый год по результатам национальных соревнований дополняется. Лучшие боччисты сборной представляют Казахстан на международных соревнованиях.
Недавно завершились Паралимпийские игры в Париже. Была ли там Бочча?
- Бочча включена в программу с VII Паралимпийских летних игр 1984 года.
Тогда участвовало всего 19 спортсменов из 5 стран. В этом году в Париже прошли десятые по счету соревнования по бочча в рамках летних паралимпийских игр. В них приняло участие 124 спортсмена из 75 стран в классах ВС1, BC2, BC3, ВС4. Динамика свидетельствует о колоссальном развитии бочча по всему миру. Участие в подобных международных соревнованиях большую поддержку оказывает «Sport Qory».
Объясните простыми словами что такое Бочча и ВС1, BC2, BC3, ВС4?
- Существует четыре международных класса по бочча, которые определяют уровень поражения опорно-двигательного аппарата и далее спортсмены соревноваться друг с другом только в своем классе.
ВС1 - Игроки этого класса бросают мяч рукой или ногой. Они могут соревноваться с помощником, который находится за пределами игровой зоны участника, чтобы стабилизировать или отрегулировать его игровое кресло и передать мяч игроку по его просьбе.
ВС2- Игроки этого класса бросают мяч рукой без помощи помощника
ВС3-Игроки этого класса имеют очень тяжелую локомоторную дисфункцию во всех четырех конечностях. Они бросают мячи, скатывая их по специальной рампе
ВС4 - Игроки этого класса имеют тяжелую форму нарушения двигательных функций всех четырех конечностей, контроль туловища также затруднен. Однако эти спортсмены демонстрируют хорошую способность вбрасывания мяча на корт. Помощь ассистента не предусмотрена.
Насколько растет интерес к игре бочча?
- В настоящее время в Казахстане число занимающихся этим видом спорта выросло до 300 человек, из которых большинство это «особенные» дети и молодежь.
С 2022 года мы ежегодно проводим Чемпионаты РК по бочча и видим положительную динамику развития спортивного мастерства боччистов и рост числа участников. Например, в этом году в Чемпионате РК по бочча приняли участие 89 параспортсменов, а когда мы проводили в 2022 году первый чемпионат приняли участие всего 47 человек.
Растет интерес к бочча в регионах. Появляются гражданские инициативы по развитию бочча даже в областных центрах. Секция бочча уже открыта в 12 спортивных клубах для спортсменов с ограниченными возможностями при бюджете местных исполнительных органов Астаны, Алматы, Костанайской, Карагандинской, Павлодарской, Жетысуской, Актюбинской, Абайской, Мангыстауской, Атырауской, Жамбылской, Восточно-Казахстанской области.
Чем уникален Паралимпийский вид спорта бочча?
- В бочча есть класс ВС3, спортсмены которого, имея тяжелейщие поражения опорно-двигательного аппарата, соревнуются в этом виде спорта используя специальный инвентарь, который называется рампа или желоб. С помощью рамп-ассистента и рампы боччист выбрасывает мячи на корт. Только в таком паралимпийском виде спорта как бочча вы увидите спортсменов с такими сложными нарушениями.
Рамп-ассистент также считается официальным спортсменом, участником соревнований и в случае победы, награждаются и боччист ВС3, и рамп-ассистент.
Мы слышали, что вы скоро собираетесь провести инклюзивный турнир по бочча в разных регионах страны, какова основная цель?
- В сентябре и октябре этого года мы запланировали выезды в 5 городов, где мы проведем бесплатные семинары по адаптивной физической культуре и по бочча для учителей физической культуры, тренеров. Мы планируем в каждый из этих городов подарить по два комплекта мячей и рампе местным федерациям, а также спортивным клубам для спортсменов с ограниченными возможностями, где открылись секции бочча. Инклюзивные турниры мы будем проводить как командные соревнования с участием как «особенных» ребят, так и здоровых горожан. Чтобы познакомить местных лиц с инвалидностью, местных сообществ, профильные управления при Акиматах, СМИ и др.
Можете в целом рассказать как эта игра влияет на здоровье людей с особыми потребностями?
- Дети, имеющие ограничения по состоянию здоровья и, в частности, с поражениями опорно-двигательного аппарата, требуют к себе особого внимания. Интеграция лиц с ограниченными возможностями в жизнь общества в настоящее время невозможна без их физической реабилитации, которая зачастую лежит в основе профессиональной и социальной реабилитации «особенных» детей. Адаптивный спорт способствует решению задачи, направленной на интеграцию в общество, посредством формирования осознанного отношения человека к своим силам, к возможности преодоления как физических, так и психологических препятствий на пути к полноценной жизни в обществе.
Спасибо за информацию!

Алматы, 2024 жыл 27 қыркүйек – Қазақстан бочча Федерациясы «SADU ARENA» спорт кешенінде «бочча» паралимпиадалық спорт түрінен инклюзивті турнир өткізді. Іс-шара инклюзивті қоғамды дамытуға және ерекше қажеттілігі бар жас спортшылар арасында белсенді өмір салтын насихаттауға бағытталған.
Турнирге 40 қатысушы, оның ішінде мүгедектігі бар балалар мен ересектер, сондай-ақ үкіметтік емес және коммерциялық ұйымдардың өкілдері, студенттер қатысты. Шараның басты мақсаты – бұл ойын түрін танымал ету ғана емес, сондай-ақ қоғамдағы инклюзивтілік пен теңдікті нығайту, диалог пен өзара әрекеттесу алаңын құру.
Ашылу салтанатында Алматы қаласы мәслихатының хатшысы, «Бочча» паралимпиадалық спорт федерациясының басшысы Мейіржан Батырбекұлы Отыншиев, Алматы қаласы Жұмыспен қамту және әлеуметтік бағдарламалар басқармасының басшысы Бауыржан Жанатұлы Жаубасов, сондай-ақ Алматы қаласы білім басқармасының басшысы Зоя Қашқынбайқызы Қойшыбаева сөз сөйледі.
Олар өз сөздерінде «Бочча» спорт түрінің маңыздылығын, инклюзияны дамытудағы рөлін және спортшылардың жетістіктерін атап өтті. Іс-шараға қатысқан қола жүлдегер Гусман Қырғызбаев пен Париждегі Олимпиада ойындарының күміс жүлдегері Нұрбек Оралбай да өз тәжірибелерімен бөлісіп, жастарды спортпен айналысуға шақырды.
Қазақстан Бочча федерациясының демеушісі «ERG Komek» корпоративтік қорының қолдауымен Ақтөбе облысындағы ерекше қажеттілігі бар спортшыларға арналған спорт клубына бочча доптарының екі жиынтығы және бочча ойнауға арналған арнайы рампа берілді.

Қосымша іс-шаралар:
Турнирдің өзінен бөлек, 26 қыркүйекте Алматыда 40 адамға арналған бейімделген дене шынықтыру мен бочча бойынша тегін семинарлар дене шынықтыру мұғалімдері мен тренерлеріне өтілді. Бұл мамандардың біліктілігін арттыруға бағытталған және мүмкіндігі шектеулі балалармен және ересектермен жұмыс істеу әдістері мен тәжірибе алмасуды қамтиды.

Қостанай, 2024 жыл 21 қыркүйек – Қазақстанның Бочча федерациясы «Қостанай» спорт ойын-сауық кешенінде (Герасимова к-сі,1) паралимпиадалық спорт «Бочча» түрінен инклюзивті турнир өткізді. Іс-шара инклюзивті қоғамды дамытуға және ерекше қажеттілігі бар жас спортшылар арасында белсенді өмір салтын насихаттауға бағытталған.
Турнирге 30 қатысушы, оның ішінде мүгедектігі бар балалар мен ересектер, сондай-ақ үкіметтік емес және коммерциялық ұйымдардың өкілдері, студенттер қатысты. Шараның басты мақсаты – бұл ойын түрін танымал ету ғана емес, сондай-ақ қоғамдағы инклюзивтілік пен теңдікті нығайту, диалог пен өзара әрекеттесу алаңын құру.
Турнирдің ашылуында Қостанай облысы әкімдігінің дене шынықтыру және спорт басқармасының басшысы Б. Байжанов құттықтау сөз сөйлеп, мүмкіндігі шектеулі жандардың өмірінде спорттың маңыздылығын атап өтті.
Қазақстан Бочча федерациясының демеушісі «ERG Komek» корпоративтік қорының қолдауымен Қостанай облысындағы ерекше қажеттілігі бар спортшыларға арналған спорт клубына бочча доптарының екі жиынтығы және бочча ойнауға арналған арнайы рампа берілді.

Қосымша іс-шаралар:
Турнирдің өзінен бөлек, 20 қыркүйекте Қостанай қаласындағы №14 мектепте (Победа к-сі, 32) 68 жаттықтырушы мен дене шынықтыру мұғалімдеріне тегін семинарлар өтті. Семинарлар бейімделген дене шынықтыру саласындағы мамандардың біліктілігін арттыруға бағытталған және мүмкіндігі шектеулі балалармен және ересектермен жұмыс істеу әдістері мен тәжірибе алмасуды қамтиды. Бұл бағдарламалар кәсіби әлеуетті арттыруға және Қазақстанда бейімделген спортты одан әрі дамытуға көмектеседі.

Жобаны қолдау:
Бұл іс-шаралар «ERG Komek» корпоративтік қоры қолдауының арқасында паралимпиада спортының бочча түрін дамыту жобасы аясында өтті. Қазақстандық Бочча федерациясы пара-спортшыларға қолайлы жағдай жасап қана қоймай, бейімді спорт саласында кадрлық әлеуетті дамыту бойынша белсенді жұмыс істейді. Сондай-ақ қор спортшыларды қажетті құрал-жабдықтармен қамтамасыз етіп, турнирлер мен жаттығулардың инфрақұрылымын дамытуға үлес қосады.

Әлеуметтік маңыздылығы:
Жобаның спорт арқылы қоғамдағы инклюзивтілік пен теңдікке ықпал ететін жоғары әлеуметтік мәні бар. Бочча мүмкіндігі шектеулі адамдарды интеграциялаудың, олардың әлеуметтік және физикалық белсенділігін арттырудың, сондай-ақ инклюзивті ортаны құруға ықпал етудің маңызды құралына айналуда.

АНЫҚТАМА: Бочча – доппен ойнайтын спорттық ойын. Оған тірек-қимыл аппараты бұзылған адамдар қатысады. Аталған сайыс түрі 1984 жылы Паралимпиадалық ойындар бағдарламасына енгізілген. Қазақстанда алғаш рет 2018 жылы негізі қаланып, қарқынды дамып келеді. Қазіргі таңда бұл спорт мүгедектігі бар азаматтардың, әсіресе, балалар мен жастардың арасында үлкен қызығушылыққа ие.

Ақтөбе, 2024 жыл 24 қыркүйек – Қазақстан бочча Федерациясы теннис орталығында «бочча» паралимпиадалық спорт түрінен инклюзивті турнир өткізді. Іс-шара инклюзивті қоғамды дамытуға және ерекше қажеттілігі бар жас спортшылар арасында белсенді өмір салтын насихаттауға бағытталған.
Турнирге 30 қатысушы, оның ішінде мүгедектігі бар балалар мен ересектер, сондай-ақ үкіметтік емес және коммерциялық ұйымдардың өкілдері, студенттер қатысты. Шараның басты мақсаты – бұл ойын түрін танымал ету ғана емес, сондай-ақ қоғамдағы инклюзивтілік пен теңдікті нығайту, диалог пен өзара әрекеттесу алаңын құру.
Ақтөбе облысының Дене шынықтыру және спорт басқармасы басшысының орынбасары Шыңғыс Айбекұлы Шоқпутов ізгі тілектрін білдіріп, биыл мүгедектігі бар спортшыларға арналған спорт клубында «бочча» бөлімі ашылатынын, сондай-ақ Қазақстандық бочча Федерациясымен бірге  боччистердің кәсіби дайындығын күшейтетінін атап өтті.
Қазақстан Бочча федерациясының демеушісі «ERG Komek» корпоративтік қорының қолдауымен Ақтөбе облысындағы ерекше қажеттілігі бар спортшыларға арналған спорт клубына бочча доптарының екі жиынтығы және бочча ойнауға арналған арнайы рампа берілді.

Қосымша іс-шаралар:
Турнирдің өзінен бөлек, 23 қыркүйекте Ақтөбеде 65 адамға арналған бейімделген дене шынықтыру мен бочча бойынша тегін семинарлар дене шынықтыру мұғалімдері мен студенттеріне өтілді. Бұл мамандардың біліктілігін арттыруға бағытталған және мүмкіндігі шектеулі балалармен және ересектермен жұмыс істеу әдістері мен тәжірибе алмасуды қамтиды.

Жобаны қолдау:
Бұл іс-шаралар «ERG Komek» корпоративтік қоры қолдауының арқасында паралимпиада спортының бочча түрін дамыту жобасы аясында өтті. Қазақстандық Бочча федерациясы пара-спортшыларға қолайлы жағдай жасап қана қоймай, бейімді спорт саласында кадрлық әлеуетті дамыту бойынша белсенді жұмыс істейді. Сондай-ақ қор спортшыларды қажетті құрал-жабдықтармен қамтамасыз етіп, турнирлер мен жаттығулардың инфрақұрылымын дамытуға үлес қосады.

Әлеуметтік маңыздылығы:
Жобаның спорт арқылы қоғамдағы инклюзивтілік пен теңдікке ықпал ететін жоғары әлеуметтік мәні бар. Бочча мүмкіндігі шектеулі адамдарды интеграциялаудың, олардың әлеуметтік және физикалық белсенділігін арттырудың, сондай-ақ инклюзивті ортаны құруға ықпал етудің маңызды құралына айналуда.

АНЫҚТАМА: Бочча – доппен ойнайтын спорттық ойын. Оған тірек-қимыл аппараты бұзылған адамдар қатысады. Аталған сайыс түрі 1984 жылы Паралимпиадалық ойындар бағдарламасына енгізілген. Қазақстанда алғаш рет 2018 жылы негізі қаланып, қарқынды дамып келеді. Қазіргі таңда бұл спорт мүгедектігі бар азаматтардың, әсіресе, балалар мен жастардың арасында үлкен қызығушылыққа ие.

2024 жылдың 16 тамызында медиа, блогинг және монетизация тақырыбы бойынша бірінші ағын өтті, оған 30 адам қатысты. Олардың арасында боччамен айналысатындар да болды.

Қазақстан Бочча Федерациясы жанындағы инклюзивті мектеп – мүмкіндігі шектеулі адамдарды оқытуға, құқықтық білім беруге және олардың біліктілігін арттыруға бағытталған әлеуметтік жоба. Оқыту офлайн форматта және ақысыз жүргізіледі.

Тренинг барысында қатысушылар теориялық білім алып қана қоймай, оны іс жүзінде қолдануға тырысты. Жобаның кураторы Назым Жанғазинова жобаның миссиясы мүмкіндігі шектеулі жандардың әрі қарай дамып, ақша тауып, білім алуына мүмкіндік беру екенін атап өтті.

Жарыс 6 күн бойы – 26-31 мамыр аралығында Жақсылық Үшкемпіров атындағы жекпе-жек сарайында өтті. Қатысушылар жеке, жұптық және командалық сайыстарда өз өнерлерін көрсетті.

Бочча - доппен ойын, тірек-қимыл аппараты бұзылған балалар мен ересектерге спортта өзін-өзі көрсетуге мүмкіндік беретін бірнеше паралимпиадалық спорт түрлерінің бірі.
Жекелей сында жетісулық Аманай Батхонов пен Мұратхан Мадиярдың, павлодарлық Ульяна Кудинованың, Маңғыстау облысынан Азамат Аманш пен Ардақ Алтынбасовтың өнерлері жасөспірімдер арасында ерекше назар аудартты. Олар өз классификациясында бірінші орындарды жеңіп алды.

Ересектер арасында Абай ауданынан келген Балжан Бөлекпаева мен Руслан Ерембаев, жетісулық Қуаныш Асқарбеков, астаналық Итиана Шыңғысханова, Павлодар облысынан Александр Құрмантаев, Қарағанды облысынан Аружан Жеңіс, астаналық Темірлан Алтынсары мен Алматыдан келген Елмирәлі Мұсәлі үздік нәтиже көрсетті.
Биыл алғаш рет өткізілген жұптық және командалық сайыстардың жеңімпаздары кейінірек белгілі болады.

Чемпионат ұйымдастырушылары елдегі боччаны дамытуда айтарлықтай ілгерілеушілік бар екенін атап өтті. Чемпионат ұйымдастырушылары елдегі бочча спортын дамытуда айтарлықтай ілгерілеушілік бар екенін атап өтті. Бірнеше турнирлер мен жарыстар өткізілді, соның ішінде С.Орынбасаровты еске алуға арналған қалалық турнирді, бочча бойынша инклюзивті турнирді, боччадан 2023 жылғы Қазақстан Республикасының чемпионатын және Қазақстан Республикасының Бочча кубогын атап өтуге болады.

«Жыл сайын біз қатысушылар мен жанкүйерлердің артып келе жатқанын көріп отырмыз, бұл осы спорт түріне деген қызығушылықтың артқанын байқатады. Өткен жылмен салыстырғанда қатысушылар саны екі есеге жуық артты. Бочча – спортшылардың физикалық жағдайын жақсартуға ғана емес, сонымен қатар олардың әлеуметтік дамуына да әсер ететін бірегей спорт түрі. Федерациямыз құрылған үш жыл ішінде біз айтарлықтай өстік – бүгінде біздің 10 филиалымыз жұмыс істейді, спортшыларымыз дүние жүзіндегі ірі турнирлерге қатысып жүр, біз Халықаралық Бочча федерациясының бір тірегіне айналдық», - деді Қазақстан Бочча федерациясының вице-президенті Назым Жанғазинова.

Сонымен қатар, баспасөз мәслихаты барысында Назым Жанғазинова инклюзивті қоғамды дамытуға үлес қосатын еріктілер желісінің іске қосылғанын хабарлады.

«Осы мүмкіндікті пайдалана отырып, ерекше қажеттіліктері бар адамдарды қолдағысы келетін және тұтастай алғанда, инклюзивті қоғамды - барлық адамдар үшін тең мүмкіндіктері бар қоғамды дамытқысы келетін барлық мүдделі азаматтарды біздің волонтерлар қоғамдастығына атсалысуға және өз үлестерін қосуға шақырамын», - деп мәлімдеді Бочча федерациясының өкілі.

Волонтер болғысы келетіндер Назым Жанғазиноваға – bocciakazakhstan.press@gmail.com пошта арқылы хабарласа алады.

Ағымдағы чемпионат спортшылардың дайындығының жоғары деңгейін көрсетіп, Қазақстандағы мүмкіндігі шектеулі жандар арасында спортты дамытуда маңызды іс-шара болды. Сонымен қатар, федерация өкілдері спортшыларымыздың шетелдік әріптестерінен білім алып, тәжірибе жүзінде де, теория жүзінде де көп нәрсе үйренгенін жеткізді. Тек 2023 жылы ғана Қазақстанда және шетелде оқу-жаттығу жиындары, Оңтүстік Корея мен ТМД елдері сарапшыларының қатысуымен тренерлерге арналған бочча семинарлары ұйымдастырылды.

Сонымен қатар, 2023 жылы спортшылар Ираклион (Грекия), Познань (Польша) қалаларында өткен халықаралық жарыстарға, Ханчжоуда (Қытай) өткен Азия Пара ойындарына қатысты.
Сондай-ақ, 23-25 мамыр аралығында Щучье қаласында Бочча халықаралық спорт федерациясы (BISFed) мамандарының қатысуымен бапкерлерге арналған семинар ұйымдастырылды.

Олардың қатарында Ұлыбритания құрамасының бас бапкері Микаэла Рихакова, Нидерландтан келген бапкер Шайя Рашид, Үндістан Паралимпиада комитетінің қызметкері, Үндістанның Бочча федерациясының басшысы Джасприт Сингх бар.

Екі күн ішінде Қазақстанның 12 облысынан 20 жаттықтырушы осы спорт түрінен білімдерін шыңдады. Олар ойынның негізгі ережелері мен тактикасымен қатар, көмекшілермен және ата-аналармен жұмыс істеу аспектілерін де меңгерді. Айта кетейік, семинарға алғаш рет Түркістан және Батыс Қазақстан облыстарынан жаттықтырушылар қатысты – жақында аталған өңірлерде федерацияның филиалдары ашылды.

Тренинг нәтижелері бойынша 20 тренер BISFed сертификаттарын иеленді.

«Біз спортшыларымыз бен жаттықтырушыларымыздың шеберлік деңгейін арттыруға бар күшімізді саламыз. Соның ішінде халықаралық жаттықтырушыларды шақырып, Қазақстаннан тыс жерде оқу-жаттығу жиындарын ұйымдастырып, ойыншыларымызды халықаралық турнирлерге ұсынудамыз. Осылайша, 9-17 мамыр аралығында Финляндияның Лахти қаласында өткен халықаралық Boccia Challenge турниріне 8 қазақстандық боччашы қатысып, жүлделі орындарға ие болды. Мұның барлығы мемлекет пен меценаттардың қолдауының арқасында жүзеге асып отыр», - деді федерация вице-президенті Асқар Хорошаш.

Ағымдағы жылы спортшылар елімізді кем дегенде тағы екі ірі халықаралық жарыста – Познань (Польша) және Манама (Бахрейн) қалаларында таныстыруды жоспарлап отыр. Айта кету керек, Қазақстанда бірнеше жылдан бері бочча бойынша өз ұлттық құрамасы жасақталған. Қазір оның құрамында 41 спортшы бар, оның 26-сы ересектер, 15-і жасөспірімдер. Сонымен қатар, 5 спортшы Қазақстан Республикасының спорт шебері болып танылды..

Анықтама үшін: Қазақстан Бочча федерациясы 2021 жылы мүмкіндігі шектеулі балаларды тәрбиелеп отырған ата-аналардың және «Тең мүмкіндіктер әлемі» ҚҚ тренерлерінің бастамасымен құрылды. Федерацияның Қазақстан Республикасының аумағында 10 филиалы жұмыс істейді. Өткен жылдың наурыз айында Қазақстан Бочча федерациясы ресми түрде Халықаралық Бочча федерациясы – Бочча халықаралық спорт федерациясына (BISFed) мүше болды.

Бочча – доппен ойын, тірек-қимыл аппараты бұзылған балалар мен ересектерге спортта өзін-өзі көрсетуге мүмкіндік беретін бірнеше паралимпиадалық спорт түрлерінің бірі. Астанада Жақсылық Үшкемпіров атындағы жекпе-жек сарайында бочча ойынынан Қазақстан Республикасының ІІІ чемпионаты өтіп жатыр. Астанада еліміздің 12 облысынан 89 спортшы қатысып жатыр. Спорттың бұл түріне қызығушылық артып келеді. Бұл жайлы Қазақстан Бочча федерациясының вице-президенті Назым Жанғазинова ОКҚ брифингінде айтты.

Оның хабарлауынша, қазір Бочча федерациясына еріктілердің көмегі қажет болып тұр.

«Қоғамдық негізде қолдап жатқан көптеген волонтерлар, меценаттар бар. Боччаны дамытудың мақсаты – мүмкіндігі шектеулі адамдар қоғамға белсене атсалысып, дамыса екен деген ниетпен осы спорт түрін дамытып жатырмыз. Бочча федерациясы аясында волонтерларды жинағымыз келеді», – деді спикер.
Алдыңғы жылы Бочча чемпионатына 10 аймақтан 50 спортшы қатысты. Биыл спортшылардың саны 2 есеге өсті. Отандық спортшылар өз қалаларында ғана емес, шетелге де шығып, оқу-жаттығу жиындарына қатысады.

Қазақстандық Бочча федерациясының вице-президенті Асқар Хорошаш Астанада инклюзивті спортпен айналысатын мамандандырылған орталық салынатынын айтты.

Спикердің айтуынша, бүгінде Астанада жер телімі алдын ала анықталып, бочча орталығының жобалық-сметалық құжаттарын жасау жұмыстары басталып кетті.

«Бұл инклюзивті, бейімделген спорт түрлері дамытылатын мамандандырылған орталық болады. Ең негізі бағыт - боччадан бөлек, арбамен ойналатын волейбол, голбол және т.б.», - деді Асқар Хорошаш.

Ол қазақстандықтардың Бангкокқа оқу-жаттығу жиындарына аттанғанын, онда мұндай орталықтардың озық әлемдік тәжірибесімен танысуға мүмкіндік алғанын атап өтті.

«Ол жерде мамандандырылған бочча орталығы бар. Біз бұл орталықтың барлық артықшылықтарын қарастырдық. Жақында болған Финляндиядағы сапардан кейін, біз өзімізге ыңғайлы болатын сәулет және жоспарлау шешімдерін де қабылдадық. Құрылыс біздің климатымыз бен географиямызға негізделіп жасалады. Сондықтан, алдағы уақытта жобаларымызды нақтылап, содан кейін орталықтың өзі салынады деп сенеміз», - деп қосты Қазақстан Бочча федерациясының вице-президенті.

Асқар Хорошаш сонымен қатар боччаның халықтың сан алуан санаттарына арналған спорт түрі екенін еске салды.

«Бұл спортпен ең алдымен тірек-қимыл аппараты бұзылған адамдар айналысады: бұл туа біткен патологиялар, церебральды және ауыр жарақаттардан кейін сал аурына шалдыққан адамдар. Олар толық қозғалу мүмкіндігін жоғалтқан кезде оларды оңалту, әлеуметтендіру және азаматтарды барынша белсенді өмір салтымен қамту мақсатында ұйымдастырылады», - деп түйіндеді ол.

Парламент Сенатының Төрағасы, Қазақстан бочча федерациясының Президенті Мәулен Әшімбаев аталған паралимпиадалық спорт түрінен дәстүрлі турнирдің жабылу рәсіміне қатысып, жеңімпаздарды марапаттады. Жарыс боччадан алғашқы қазақстандық жаттықтырушы Сұлтанбек Орынбасаровты еске алуға арналды.

Мәулен Әшімбаев сайысқа қатысушыларды турнирдің жоғары деңгейде өтуімен құттықтай келіп, Сұлтанбек Орынбасаровтың Қазақстанда бочча спортының қалыптасып, дамуына зор еңбек сіңіргенін атап өтті. Көшбасшылық, табандылық, спортқа адалдық сияқты қасиеттерімен танылған ол көпке үлгі көрсетіп, жүздеген баланың жеңіске деген құштарлығын оятты.

Федерация Президенті өткен үш жылдың ішінде елімізде аталған спортқа деген қызығушылардың қатары айтарлықтай артқанына назар аударды. Алғаш рет, яғни 2021 жылы сайысқа еліміздің 6 өңірінен келген 30 спортшы қатысқан. Ал, бұл жолы 10 өңірдің намысын қорғаған 70 спортшы бақ сынады. Мәулен Әшімбаевтың айтуынша, мұндай үрдіс инклюзивті орта қалыптастыру бағытындағы жұмыстың маңыздылығын және мүгедектігі бар адамдар үшін арнайы қауымдастықтың қаншалықты қажет екенін көрсетеді.

Сондай-ақ Сенат Спикері Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев инклюзивті қоғам құру мәселесіне үнемі баса мән беріп келе жатқанын айтты. Осыған байланысты елде кедергісіз орта қалыптастыру үшін тиісті жұмыстар атқарылып жатыр. Берік институционалдық негіз қалыптасып, еліміздің ірі қалаларында бочча спортының үйірме-филиалдары ашылуда.

«Жүйелі жаттығулар параспортшыны одан әрі шыңдап, олардың төзімділігін арттырып, рухын қайрайды. Әр адам өзінің бойындағы осындай қасиеттерді күнделікті жетілдіріп, дамытып отыруы қажет. Президентіміз Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаев ерекше қажеттіліктері бар азаматтарға қолдау көрсету және кедергісіз орта қалыптастыру мәселелеріне әрдайым баса мән беріп келеді. Бұл – біздің мемлекетіміз бен қоғамның алдында тұрған маңызды міндеттердің бірі. Сондай-ақ осы мәселе Парламенттің де айрықша назарында», - Мәулен Әшімбаев.

Сонымен қатар Палата Төрағасы Қазақстан бочча федерациясының алдағы жұмыс жоспарына тоқталды. Бұл ретте Ұлттық құраманың кәсіби деңгейін арттыру, сол арқылы параспортшыларды қолдап, ынталандыру, елімізде аталған сайыс түрін одан әрі дәріптеу және «Баршаға арналған бочча» тұжырымдамасын іске асыру осы бағыттағы маңызды міндеттер ретінде белгіленгенін атап өткен жөн.

«Біз ерекше спортшыларды даярлау және жаттықтырушылар құрамын күшейту бағытындағы жұмысты жалғастыра береміз. Бұл істе өңірлерге басымдық берілетінін атап өткен жөн. Біз елімізде боччаны дамытудың негізгі екі бағытын белгілеп алдық. Біріншіден, әлеуеті жоғары параспортшыларды қолдаудың және олардың ірі халықаралық жарыстарға қатысуын қамтамасыз етудің маңызы зор. Екінші перспективалық бағыт – «Баршаға арналған бочча» тұжырымдамасы. Мүгедектігі бар азаматтардың ортаға бейімделуіне ықпал ететін мұндай қадам спорттағы инклюзивті және интеграцияланған тәсілдің жарқын көрінісі екені анық. Федерацияның осы екі бағыт бойынша атқаратын жұмысы боччаны серік еткен азаматтардың мүдделерін іске асыруа ықпал етеді деп сенеміз», - Мәулен Әшімбаев.

Қазақстан бочча федерациясы мамандарының айтуынша, Федерация жеке жарыстармен қатар, алғаш рет командалық және жұптық сайыстар өткізіп отыр. Бұл турнир еліміздің үздік боччашыларын анықтау, инклюзивті қоғам құру жолында атқарылып жатқан жұмыстарға

Чемпионатта ВС1, ВС2, ВС3, ВС4 санаттарында 12 облыстан келген 47 спортшы арасында 4 медаль жиынтығы сарапқа салынды.
Марапаттау рәсіміне Қазақстан Бочча федерациясының президенті Мәулен Әшімбаев, Мәдениет және спорт министрі Асхат Оралов қатысты.

Мүгедектігі бар азаматтарн арасындағы бәсеке ҚР Мәдениет және спорт министрлігі, Туризм және спорт саласын қолдау қоры және «Самұрық-Қазына» АҚ қолдауымен ұйымдастырылды.

Әйелдер арасында ВС1 санатында бірінші орынды алматылық Алина Карамышева, екінші орынды Жаңаөзен қаласынан келген Айдана Амангелді, үшінші орынды Қарағанды қаласының тұрғыны Анастасия Кутурман жеңіп алды.

Осы санатта ерлер арасында бірінші орынды астаналық Мейірбек Оразбекке бұйырса, екінші орынды павлодарлық Виктор Кожевников, үшінші орынды Жамбыл облысынан келген Андрей Тошнади иеленді.

Әйелдер арасында ВС2 санатында бірінші орынды астаналық Итиана Шыңғысханова еншілесе, екінші орынды ақтөбелік Альмира Асанғали, үшінші орынды павлодарлық Даяна Нұрғазина жеңіп алды.

Осы санатта ерлер арасында бірінші орынды Талдықорған қаласының спортшысы Қуаныш Асқарбеков, екінші орынды Павлодар қаласынан Александр Құрмантаев, үшінші орынды павлодарлық Андрей Готфрид иеленді.

Әйелдер арасында ВС3 санатында бірінші орынды Қарағанды қаласынан келген Аружан Жеңіс иеленсе, екінші орынды Атырау қаласынан Жанерке Кенжебек жеңіп алды.

Осы санатта ерлер арасында бірінші орын астаналық Темірлан Алтынсарыға бұйырды, екінші орынды да Астана қаласының тұрғыны Нұралы Шманов иеленді, үшінші орынды шымкенттік Ильяс Бармешов місе тұтты.

Әйелдер арасында ВС4 санатында бірінші орынды белгілі параспортшы Зульфия Габидуллина жеңіп алды.

Осы санатта ерлер арасында бірінші орынды Ақсу қаласынан Асыл Амиров, екінші орынды Алматы қаласынан Азамат Аязбаев, үшінші
орынды Семей қаласынан келген Кенжекан Баймұратов иеленді.
Боччадан Қазақстан Республикасы чемпионатының қорытындысы бойынша үздік спортшылар Қазақстанның ұлттық құрамасына алынады.

Қазақстан құрамасы Польшада алғашқы халықаралық платформасын бағындырды. 19-25.08.2023 аралығында біздің спортшылар Poznan World Boccia Challenger-ге қатысты. Олар халықаралық жарыстарда алғаш рет бақ сынаса да, лайықты нәтиже көрсетті!

Байрақты бәсекеге 5 спортшы қатысты:

1. Омашов Бакытжан, класс ВС2.
2. Алтынсары Темирлан, ВС3.
3. Кожевников Виктор, ВС1.
4. Амангельды Айдана, ВС1.
5. Шингисханова Итиана, ВС2

Тайланд, Малайзия, Сингапур, Хорватия, Қытай, Ұлыбритания, Гонконг, Бельгия спортшыларымен жарысып, жүлделі орынға ие болмаса да, мол тәжірибе жинақтап, классификациядан өтіп, халықаралық бочча федерацияның рейтингтік кестесінен көріндік.
Бұл челленджер қазақ боччашылары үшін тарихи трамплин болды!

Жарысты ұйымдастырушылар: "Қазақстан бочча федерациясы" РҚБ, Республика туризм және спорт министрлігінің Дене шынықтыру және спорт комитетінің қолдауымен, Астана қаласының дене шынықтыру және спорт басқармасы, Астана қаласының спорттық-бұқаралық іс-шараларды өткізу дирекциясы. "Самұрық-Қазына" АҚ жарыстарының бас серіктестері және "Sport Qory" туризм және спорт индустриясын қолдау қоры.

Тірек-қозғалыс аппараты бұзылған адамдарға арналған паралимпиадалық спорт түрлерінің бірі - бочча. Бұл - боулинг пен петанкке жақын, доп ойындарының санатына жататын стратегиялық спорттық ойын.

Боччаның ерекшелігі, ол тірек-қимыл аппараты бұзылған адамдардың моторикасын қалпына келтіруге көмектеседі, интеллектуалды дамуына, тактикалық ойлауына және айналысатын адамдардың психологиялық жағдайына оң әсер етеді.

Дамыған елдерде бочча паралимпиадалық спорт түрі ретінде ғана емес, сонымен қатар денсаулық жағдайы әртүрлі балалар мен ересектерге арналған спорттық ойын ретінде де өз орнын тапты.

Осы спортта өзін танытып жүрген спортшы қыздарымыздың бірі жаңаөзендік 17 жастағы Амангелді Айдана Азаматқызы. Айдана - бүгінгі күні боччадан Қазақстан Республикасы ұлттық құрамасының мүшесі.

Ол 2006 жылы Маңғыстау облысы Жаңаөзен қаласында дүниеге келген.
2021 жылдың қазан айының басында «Саламатты болашақ» әлеуметтік жобасының аясында инклюзивті спорт үйірмелердің ішіндегі бочча спорт үйірмесімен танысады
«Басында аса қызығушылық танытпағанымды жасырмаймын. Бірақ анам YouTube желісінен спортшылардың ойындарын тамашалап көруімді ұсынды. Видеолардан кейін қызығушылығым біраз оянып, алғашқы жаттығудың басталуын асыға күттім! Алғашқы жаттығуға барған соң, ойынның ережелерімен таныса келе, бұл ойынның өте қызықты екенін түсіндім. Бұл ойынның менің денсаулығыма физикалық тұрғыдан да, логикалық жағынан да пайдасы зор екенін білдім» - дейді жас спортшы.

Жаттығуларда шыныққан Айдана Азаматқызы жарыстарға бара бастайды. Ең алғашқы үлкен жарысы 2022 жылы Астана қаласында өткен Боччадан ҚР чемпионаты болды. Өкінішке орай, бұл жарыста орын иелене алмай қалады. Алайда оған еш мойымай, қайсарлықпен жаттығуын жалғастырады.

«2023 жылдың маусым айының Боччадан ҚР чемпионатына қатысып, жүлделі екінші орынға ие болдым! Содан кейін Боччадан ҚР құрама командасының мүшесі атанғанымды естідім және де өте қатты қуандым!» - деп жас спортшы өз қуанышымен бөлісті.

Ал тағы бір батыр ұлымыз астаналық Уразбек Мейірбек, боччадан Қазақстан Республикасы ұлттық құрамасының мүшесі, жасы 17.

2023 жылы наурыз айында «Қамқорлық» оңалту орталығында емделіп жүрген кезде реабилитолог маман Айнұр Мырзаханқызы бочча спорты туралы айта келіп, Мейірбек бочча ойынына қатыссын, денсаулығына шипалық ем болады деп ұсыныс жасайды.
Екі айдың көлемінде бочча ойынына қатысып жүріп, 2023 жылы 1-3 маусым аралығында өтетін паралимпиадалық боччадан Қазақстан Республикасының чемпионатқа қатысатын дәрежеге жеткен.

Жоғарыда аталған чемпионатқа қатысып, 1-ші жүлделі орынды иеленіп, Мейірбек боччадан Қазақстан чемпионы атағына ие болады.

«Келесі Қытайда, Ханджоу қаласында 2023 жылы 22 - 28 қазан аралығында боччадан өтетін Азиялық паралимпиадалық ойындарға қатысуға жолдама алып, қазіргі кезде қызу жаттығу дайындығы жасалуда. Енді балам Мейірбек осы жарыстада жүлделі орынды жеңіп алады деген үміттеміз!» – дейді спортшының анасы.

Айта кету керек спорттың бұл түрінің біздің елде дамуына Туризм және спорт саласын қолдау қоры «Sport Qory» мен «Самұрық-Қазына» АҚ ерекше көмек беріп келеді. Федерацияның стратегиялық міндеттерін қаржыландыру үшін жүйелі қолдау көрсетіп келеді. Бочча бойынша Қазақстан чемпионатын өткізу, спортшыларды жоғары сапалы жабдықтармен қамтамасыз ету, кәсіби спорттық құрал-жабдықтар, оқу-жаттығу жиындары, бочча бойынша халықаралық рейтингтік жарыстарға қатысу, сондай-ақ халықаралық сарапшыларды тарта отырып, жаттықтырушылар құзыреттілігін арттыру ісінде де қамқорлық танытуда.

Боччаның тамыры Грециядн басталады. Онда ойыншылар тас нысанаға үлкен тастарды лақтырған. Сондай-ақ біздің дәуірімізге дейінгі 5200 жылы Мысырдағы қабірлерді қазу кезінде табылған заттарда спорт түріне қатысты заттар мен қабырға оюлары кезіккен. Орта ғасырларда бұл спорт базарларда және көшелерде танымал болған. Ал «бочча» сөзі итальян тілінен «боулинг ойнау» дегенді білдіреді.

Уақыт өте бұл спорт церебральды сал ауруына шалдыққан адамдарға арналған спорт түрі ретінде кеңінен тарады. Қазір оны қозғалыс функцияларына әсер ететін кез келген неврологиялық дерті бар адамдар ойнайды. Бочча алғаш рет 1984 жылы Нью-Йоркте өткен Паралимпиада ойындарында дебют жасады. Содан кейін алғаш рет бес түрлі елдің Канада, Дания, Ұлыбритания, Португалия және АҚШ атынан 19 спортшы – 10 ер және 9 әйел қатысты.
Қазір бұл бағыт спорттың ресми басқару органы болып табылатын Халықаралық Boccia спорт федерациясының (BISFed) мүшелері ретінде тіркелген әлемнің 50-ден астам елінде ресми түрде дамып келеді.

Қазақстанда бочча паралимпиадалық спорт түрі алғаш рет 2018 жылы Астанада мүмкіндігі шектеулі балаларды тәрбиелеп отырған ата-аналар құрған ерекше қажеттіліктері бар балаларға арналған спорт секциясы ретінде пайда болды. Бочча бөлімі тек церебральды сал ауруымен ғана емес, аутизм, Даун синдромы және т.б. диагноздары бар балалар арасында танымал болды.

2021 жылы Қазақстанның 10 өңірінде филиалдар желісімен 22 қалада үйірмелері бар Қазақстандық Бочча федерациясы пайда болды.

Жыл сайын еліміздегі үздік спортшыларды анықтайтын Қазақстан Республикасының чемпионаттары өткізіле бастады.

Жарыстар мен жүйелі жаттығулардың арқасында мүмкіндігі шектеулі адамдардың боччаға деген қызығушылығы жыл сайын арта түсті.

Ал 2023 жылы Федерация серпінді дамып, Халықаралық Бочча федерациясына мүшелікке өтті. Енді Қазақстан ұлттық құрамасының мүшелері үшін кәсіби дайындық басталды.
Осылайша биыл Қазақстаннан алғаш рет Азия Пара ойындарында боччадан параспортшыларымыз қатысады.

Алдағы уақытта спортшыларымыз көк туымызды әлемдік додаларда желбіретсін деп тілейміз!

Қытайдың Ханчжоу қаласында IV жазғы Азия параойындарының алауы тұтанды. Бұл сайыста қазақстандық атлеттер спорттың 14 түрінен бақ сынады. Олардың қатарында боччадан ел намысын қорғайтын спортшыларымыз да бар.

Жалпы, боччадан ұлттық құрамамыз Азия параойындарына алғаш рет қатысты. Осындай байрақты бәсекеге жолдама алудың өзі үлкен жетістік екені анық.

Жеребе тартудың нәтижесінде біздің команда Қытай, Корея, Жапония, Таиланд және Иран құрамаларымен бір топқа түсіп, сайысты.

Нәтижесінде, Итиана Шыңғысханова спортшымыз алтыншы орынға ие болды.

Жарысты ұйымдастырушылар: "Қазақстан бочча федерациясы" РҚБ, Республика туризм және спорт министрлігінің Дене шынықтыру және спорт комитетінің қолдауымен, Астана қаласының дене шынықтыру және спорт басқармасы, Астана қаласының спорттық-бұқаралық іс-шараларды өткізу дирекциясы. "Самұрық-Қазына" АҚ жарыстарының бас серіктестері және "Sport Qory" туризм және спорт индустриясын қолдау қоры.

Қытайдың Ханчжоу қаласында IV жазғы Азия параойындарының алауы тұтанады. Бұл сайыста қазақстандық атлеттер спорттың 14 түрінен бақ сынайды. Олардың қатарында боччадан ел намысын қорғайтын спортшыларымыз да бар.

Жалпы, боччадан ұлттық құрамамыз Азия параойындарына алғаш рет қатысып отыр. Осындай байрақты бәсекеге жолдама алудың өзі үлкен жетістік екені анық.

Қазіргі таңда спортшыларымыз Ханчжоуда жаттығуларын өткізіп, дайындықтарын пысықтап жатыр. Жеребе тартудың нәтижесінде біздің команда Қытай, Корея, Жапония, Таиланд және Иран құрамаларымен бір топқа түсті. Алдағы жарыста атлеттерімізге жеңіс тілейміз.

Соңғы уақытта бочча спорты ел көлемінде қарқынды дамып келеді. Қазірдің өзінде спортшыларымыз бірқатар халықаралық жарыстарға қатысып үлгерді. Қызығушылардың да қатары айтарлықтай артып келе жатқанын атап өткен жөн.

Қазақстан бочча федерациясы алдағы уақытта да боччашыларымызға қолдау көрсетіп, осы бағыттағы жұмысты жүйелі түрде жалғастыра береді.

"Самұрық-Қазына" АҚ жарыстарының бас серіктестері және "Sport Qory" туризм және спорт индустриясын қолдау қоры.

19-25.08.2023 аралығында Ираклион қаласында (Грекия) өткен World Boccia Heraklion Challenger 2023 турниріне Қазақстан құрамасынан 4 бочча спортшысы қатысты. Олардың ішінде:

Карамышева Алина
Кожевников Виктор
Құтурман Анастасия
Аязбаев Азамат

Жарысты ұйымдастырушылар: "Қазақстан бочча федерациясы" РҚБ, Республика туризм және спорт министрлігінің Дене шынықтыру және спорт комитетінің қолдауымен, Астана қаласының дене шынықтыру және спорт басқармасы, Астана қаласының спорттық-бұқаралық іс-шараларды өткізу дирекциясы. "Самұрық-Қазына" АҚ жарыстарының бас серіктестері және "Sport Qory" туризм және спорт индустриясын қолдау қоры.

7-9 желтоқсан аралығында елордада алғаш рет Боччадан Қазақстан Республикасының Кубогы өтті!


Боччадан Қазақстан Кубогына 10 өңірден 64 спортшы қатысты. Іріктеу жарысы аясында алғаш рет боччадан жасөспірімдер қатысты. 11 жастан 14 жасқа дейінгі 17 жасөспірім, 15 жастан асқан жастар санатындағы 47 спортшы.

Жарысты ұйымдастырушылар: "Қазақстан бочча федерациясы" РҚБ, Республика туризм және спорт министрлігінің Дене шынықтыру және спорт комитетінің қолдауымен, Астана қаласының дене шынықтыру және спорт басқармасы, Астана қаласының спорттық-бұқаралық іс-шараларды өткізу дирекциясы. "Самұрық-Қазына" АҚ жарыстарының бас серіктестері және "Sport Qory" туризм және спорт индустриясын қолдау қоры.

Кубокты марапаттау рәсіміне Қазақстан Республикасы Сенатының төрағасы, Қазақстан бочча федерацияның президенті Мәулен Сағатханұлы Әшімбаев, "Аманат" партиясының атқарушы хатшысы Дәулет Кәрібек Жамаубайұлы, Астана қаласы әкімінің орынбасары Есет Берікұлы Байкен, Цесна корпорациясы ЖШС бақылау кеңесінің төрағасы Саят Нұрланұлы Батпенов қатысты.

7-9 желтоқсан аралығында елордада алғаш рет Боччадан Қазақстан Республикасының Кубогы өтті!



Жарысты ұйымдастырушылар: "Қазақстан бочча федерациясы" РҚБ, Республика туризм және спорт министрлігінің Дене шынықтыру және спорт комитетінің қолдауымен, Астана қаласының дене шынықтыру және спорт басқармасы, Астана қаласының спорттық-бұқаралық іс-шараларды өткізу дирекциясы. "Самұрық-Қазына" АҚ жарыстарының бас серіктестері және "Sport Qory" туризм және спорт индустриясын қолдау қоры.

Жеңімпаздар тізімі:

ВС4 класс бойынша әйелдер арасындағы жеңімпазы – Габидуллина Зульфия Рахатқызы!

ВС4 класс бойынша ерлер арасындағы жеңімпаздар:

3 Баймұратов Баймұқан
2 Аязбаев Азамат
1 Ерембаев Руслан

BC3 класс бойынша жеңімпаздар:

Ерлер арасында бірінші орын – Алтынсары Темірлан.

Әйелдер арасында
2 Кенжебек Жанерке
1 Жеңіс Аружан

BC2 класс бойынша жеңімпаздар:

Ерлер
3 Гребнев Эльдар
2 Нұрмағамбетов Жетес
1 Александр Құрмантаев

Әйелдер
3 Радилова Маруа
2 Нұрғазина Даяна
1 Шыңғышханова Итиана

BC1 класс бойынша жеңімпаздар:

Ерлер
3 Алматы Ерхат
2 Виктор Кожевников
1 Асқарбеков Қуаныш

Әйелдер
3 Әбітай Іңкәр
2 Карамышева Алина
1 Бөлекпаева Балжан

Сондай-ақ @sportqory-мен бірге келесі номинациялар бойынша бөлек марапаттар табыс етілді:

ƏЙЕЛДЕР АРАСЫНДА КУБОКТЫҢ ҮЗДІК ОЙЫНШЫСЫ – Шыңғышханова Итиана, Астана қ.
ЕРЛЕР АРАСЫНДА КУБОКТІҢ ҮЗДІК ОЙЫНШЫСЫ – Александр Құрмантаев, Павлодар

Естеріңізге сала кетейік, жарыс әртүрлі жас сегменттерінде өтіп, чемпиондар тізімі жасөспірімдер мен ересектер арасында бөлінді.

ВС4 класс бойынша аралас топ жасөспірімдер арасында жеңімпаздар:

3 Тұрсынова Малика
2 Әлімжан Дамир
1 Мұратхан Мадияр

ВС3 класс бойынша жасөспірім ерлер арасында жеңімпаздар:

3 Алдаберген Аязби
2 Ахмади Әмірхан
1 Осипенко Ярослав

ВС2 класс бойынша жасөспірім қыздар арасында жеңімпаздар:

3 Советхан Сая
2 Омарбаева Ділфируза
1 Кудинова Ульяна

ВС2 класс бойынша жасөспірім ерлер арасында жеңімпаздар:

3 Аманша Азамат
2 Абылаев Нұрасыл
1 Аян Мамай

ВС1 класс бойынша аралас топ жасөспірімдер арасында жеңімпаздар:

3 Шайдурова Виктория
2 Шәкіров Елхан
1 Уразғалиев Альберт

ToU студенті Александр Курмантаев Бочча турнирінде 48 ұпай жинап, ҚР Бочча Федерациясының президенті Мәулен Әшімбаевтың марапатына ие болды.

Үш күн бойы Қазақстанның 50-ден астам мықты боччистері Ж.Үшкемпіров атындағы жекпе-жек сарайының алаңында чемпион атағы үшін күресті.

«Боччадан республикалық турнирде үздік атанған Александр Курмантаев – керемет табандылық пен позитивтің үлгісі. Адамның тек оқуға ғана емес, спортқа немесе басқа да әуесқойлыққа назар аударуы маңызды. Осының арқасында біздің әрқайсымыз әр түрлі жағынан дами аламыз, - деп атап өтті ЖОО ректоры Еркін Садықов.

Сонымен қатар, Александр Курмантаев боччадан Қазақстан Республикасы Чемпионатының күміс жүлдегері.

ҚР бочча кубогына Астана, Алматы қалаларынан және Жетісу, Қарағанды, Павлодар, Абай, Жамбыл, Маңғыстау, Атырау облыстарынан келген жас және ересек спортшылар қатысты.

Жарысты ұйымдастырушылар: "Қазақстан бочча федерациясы" РҚБ, Республика туризм және спорт министрлігінің Дене шынықтыру және спорт комитетінің қолдауымен, Астана қаласының дене шынықтыру және спорт басқармасы, Астана қаласының спорттық-бұқаралық іс-шараларды өткізу дирекциясы. "Самұрық-Қазына" АҚ жарыстарының бас серіктестері және "Sport Qory" туризм және спорт индустриясын қолдау қоры.

Астанада 13-15 маусым аралығына жоспарланған "CHILDREN PARALYMPIC GAMES 2024" инклюзивті спорт фестивалінің салтанатты ашылуы Жақсылық Үшкемпіров атындағы Жекпе-жек сарайында өтті. Жыл сайын маусым айында Қазақстанның түкпір-түкпірінен мүгедектігі бар балалар мен жастарды тартуда елорда спорт орталығына айналуда. Оған Қазақстанның 23 қаласынан кемінде 400 ерекше қажеттіліктері бар балалар мен жастар қатысуға келді.

Фестивальдің ашылуында Қазақсан Республикасы Спорт және туризмнің Вице-министрі Жарасбаев Серик Маратұлы, «CHILDREN PARALYMPIC GAMES» балалар инклюзивті фестивалін өткізуде бас демеуші болып қолдау көрсеткен «Samruk-Kazyna Trust» Қорының бас директоры Адиева Альфия Дәулетқалиқызы, «AMANAT» партиясының хатшысы Каринова Шолпан Танатқызы жас спортшылар мен жаттықтырушыларына ізгі ниеттерін білдіріп, жарыста жеңімпаз атануға сәттілік тіледі.

«Самұрық-Қазына» қоры бірнеше жылдан бері елімізде адаптивті спорт үйірмелерін ашу бастамасын қолдап келеді. Осы «Саламатты болашақ» жобасы аясында жыл сайын ұйымдастырылатын Балалар паралимпиадалық ойындары қайсар рухты балаларымыздың жігерін арттыратын ауқымды шара», – деп атап өтті «Samruk-Kazyna Trust» қорының бас директоры Альфия Адиева.

Фестивальдің басты мақсаты – әлеуметтік оңалту, яғни мүгедектігі бар балалар мен жастарды бейімделген спорт арқылы бәсекеге қабілетті ету, белсенді өмір салтын нығайту. Шараның бастамасы «Оқушылар сарайында» би конкурсымен жалғасын тапты.

Жарыстың өтуіне басты қолдау көрсеткендер: АҚ "Самұрық-Қазына" және "Sport Qory" туризм және спорт индустриясын қолдау қоры.

Астанада 13-15 маусым аралығында өткен "CHILDREN PARALYMPIC GAMES 2024" инклюзивті спорт фестиваліне Қазақстанның 23 қаласынан кемінде 400 ерекше қажеттіліктері бар балалар мен жастар қатысуға келді.


Жеңімпаздар тізімі:

ВС1 класс бойынша

1-орын жеңімпаздары – Мурадым Мирас, Шакиров Елхан, Бөлекпаева Балжан, Уразгалиев Альберд.

ВС2 класс бойынша жеңімпаздар:

1-орын: Мурадым Мирас, Масалимова Аянат, Бекболат Есенболат, Русланұлы Ержан, Лимов Георгий, Бикбаева Арина

2-орын: Алпысов Омар, Рахимжанова Амина, Аблаев Нұрасыл, Жігер Нұрасыл, Қаблан Ажар

3-орын: Аширова Айғаным, Хайролла Амина, Абеш Айым, Сабитқан Арыстан, Грибский Никита, Рахимжанов Ибрахим


BC3 класс бойынша жеңімпаздар:

1-орын – Спириков Мирон, Алтынбасов Ардақ, Кенжебек Жанерке

2-орын: Кужабеков Нурдаулет, Нұрманқұл Нұралы

3-орын: Тұрмыс Муслим, Жасуланов Алижан


BC4 класс бойынша жеңімпаздар:

1-орын: Абибулла Батырхан, Валиев Розахмет, Берікболсын Ақжол

2-орын: Мұратхан Мадияр

BС5а класс бойынша жеңімпаздар:

1-орын: Адильбаева Еркежан, Бейсембай Мирас, Күмбезұлы Арсен, Абдулхаиқызы Шара, Марат Ернұр, Шаханова Жангуль, Сарсенбаева Мерей

2-орын: Ғалым Фатима, Серік Рамазан, Сайлау Жігер, Қабылда Нұрай, Дюсемалиев Айсұлтан, Иманбек Дария, Аманбек Умида

3-орын: Ахметуллаева Дария, Әбдіразақ Дамир, Капесова Сабина, Ешмахан Әсем, Тұран Іңкәр, Базарбек Айсұлтан, Амирханұлы Нұрислам.

ВС 5b класс бойынша жеңімпаздар:

1-орын: Достан Ернур, Ермек Балнур, Козлова Миласлава, Тореғалиеы Ерасыл

ВС 5с класс бойынша жеңімпаздар:

1-орын: Третьяк Илья, Маглюй Раднэр, Қазбекова Алтынай
2-орын: Кабирова Ажар, Нұрбекқызы Жауқазын, Еркін Нұрәділ
3-орын: Қамысбай Жайнар, Қази Елдос.

ВС 6 класс бойынша жеңімпаздар:

1-орын: Ульянич Матвей, Байтубаев Қанат, Айткужинов Асан
2-орын: Альсеитов Али, Токбаев Айрат, Молбаев Айбек
3-орын: Клевогина Екатерина, Бахыт Таир, Нұрмұхан Ерасыл

ВС7 класс бойынша жеңімпаздар:

1-орын: Жанабергенов Евгений, Орынбек Самал, Даулетхан АлинаТалғатұлы, Мейіржан, Анатов Нурбол, Жұмкен Арсен, Золотых Николай

2-орын: Асхат Рамазан, Жанузакова Томирис, Алтынбекқызы Амина, Дюсембаев Айбархан, Смагул Нурхайат, Джылкыбаев Даниял, Амантай Нұрмухан

3-орын: Жалғас Кәусар, Асанхан Әбдірахым, Оразбай Рамазан, Иманбаев Арман, Берік Ақжол, Есжанқызы Ақерке, Қаппарова Ақпейіл

ВС8 класс бойынша жеңімпаздар:

1-орын: Бэлэнеско Артем, Жакупов Алихан, Кобзенко София, Азатов Ерасыл

2-орын: Аманжол Аянат, Табаров Айбек, Яцук Елизавета, Химичук Юрий

3-орын: Чонконов Алмас, Ербол Әди, Будчанов Артем, Аужанов Ерсары, Жексембай Айназ, Кобуладзе Нариман

ВС 9 класс бойынша жеңімпаздар:

1-орын: Қазбек Жәнібек, Кошпаганбетов Данияр, Құдайберген Рамазан,
2-орын: Аман Мадияр, Бегимов Бауыржан, Козлов Максим
3-орын: Жарылғасын Арман, Ткачева Эльвира, Шадманов Батанияз

Естеріңізге сала кетейік, жарыс әртүрлі жас сегменттерінде өтіп, чемпиондар тізімі жасөспірімдер мен ересектер арасында бөлінді.

Жарысты ұйымдастырушылар: "Қазақстан бочча федерациясы" РҚБ, ҚР Туризм және спорт министрлігі, "Самұрық-Қазына" АҚ жарыстарының бас серіктестері және "Sport Qory" туризм және спорт индустриясын қолдау қоры.

Қазақстандық бочча құрамасы 24-30 маусым аралығында Польшаның Познан қаласына «Poznan World Boccia Challenger 2024» халықаралық жарысына барады. Жарысқа Қазақстан құрамасының жақсы дайындығын қамтамасыз ету үшін 14-24 маусым аралығында Астанадағы Паралимпиадашылар даярлау орталығында оқу-жаттығу жиындары өткізіледі.

Жас спортшыларды Бочча федерациясының басшысы Ұлжекова Нұргүл, спорт бойынша директор Өтепбергенұлы Қазыбек, спорт дәрігері Рахмедулла Бахтыгулович, ВС3 класының жаттықтырушысы Жұмабеков Жаңгір, спорт бойынша менеджер Тілебалды Меруерт қызметкерлердің бақылауымен барып келеді деп жоспарланған.

Еліміздің намысын Боччаның құрама командасынан 7 спортшы, атап айтсақ: Астана қаласынан Female (қыздар) ВС2 тобынан Шингисханова Итиана, Жетісу облысынан ВС1 Male (ұлдар) тобынан Аскарбеков Куаныш, Павлодар қаласынан ВС2 male (ұлдар) тобынан Курмантаев Александр, Семей қаласы Үрджардан ВС1 female (қыздар) тобынан Бөлекбаева Балжан, Астана қаласынан ВС3 male (ұлдар) тобынан Алтынсары Темірлан, Қарағанды қаласы ВС3 Female (қыздар) тобынан Женіс Аружан және Семей қаласы ⁠ ВС4 (ұлдар) тобынан Ерембаев Руслан үлкен абыроймен қорғауға барады.

Еске сала кетейік, Қазақстандық боччашылардың халықаралық жарыстарға қатысуы ҚР Мәдениет және спорт министрлігінің, Қазақстан Бочча федерациясының бас демеушісі – "Самұрық-Қазына" АҚ мен "Sport Qory" туризм және спорт индустриясын қолдау қорының қолдауымен жүзеге асырылуда.

Қазақстандық бочча құрамасы 24-30 маусым аралығында Польшаның Познан қаласында «Poznan World Boccia Challenger 2024» халықаралық жарысына қатысып келді. Жарысқа Қазақстан құрамасының жақсы дайындығын қамтамасыз ету үшін 14-24 маусым аралығында Астанадағы Паралимпиадашылар даярлау орталығында оқу-жаттығу жиындары өткізілді.

Жас спортшыларды Бочча федерациясының басшысы Ұлжекова Нұргүл, спорт бойынша директор Өтепбергенұлы Қазыбек, спорт дәрігері Рахмедулла Бахтыгулович, ВС3 класының жаттықтырушысы Жұмабеков Жаңгір, спорт бойынша менеджер Тілебалды Меруерттің бақылауымен барып келді.

Еліміздің намысын Боччаның құрама командасынан 7 спортшы, атап айтсақ: Астана қаласынан Female (қыздар) ВС2 тобынан Шингисханова Итиана, Жетісу облысынан ВС1 Male (ұлдар) тобынан Аскарбеков Куаныш, Павлодар қаласынан ВС2 male (ұлдар) тобынан Курмантаев Александр, Семей қаласы Үрджардан ВС1 female (қыздар) тобынан Бөлекбаева Балжан, Астана қаласынан ВС3 male (ұлдар) тобынан Алтынсары Темірлан, Қарағанды қаласы ВС3 Female (қыздар) тобынан Женіс Аружан және Семей қаласы ⁠ ВС4 (ұлдар) тобынан Ерембаев Руслан үлкен абыроймен қорғап қайтты.

Бәсекелес кезінде Шингисханова Итиананың тобында 12 қыз болды. 1-раунд топтық ойында А,B,С,D ішінде ол D тобына түсіп, Саудия Арабиясынан келген Zahra Alabyadh қарсыласын 9:2 көрсеткішімен ұтып алды. Ал Бельгия ойыншысы Tina Pinxten 3:6көрсеткішімен Итиананы жеңіп алды.

Асқарбеков Қуаныштың тобында 13 ойыншы болды. 1-раундта Дания-Daniel Qvist 7:0 және Магнолиядан келген Munkhdemberel Togootogt 5:4 көрсеткішімен Қуаныштан жеңіліп қалды.
2-раундта Итиана 3:6, ал Қуаныш 2:4 көрсеткіштерімен ойыннан шығарылды.


Курмантаев Александрдың тобында 18 ойыншы болды. Ол 1-раундта Канадалық Olivier Roy-дан 2:8 көрсеткішімен ұтылып қалса, Тунистық Achraf Tayahi-ді 5:0 ұпайымен ұтып алды.

Александр 2-раундта  Испаниялық Xuban Santín-ді 4:1 ұтып алса, 3-раундта Великобританиялық William Hipwe-тен ұтылып, ойыннан шығарылды.

Бөлекбаева Балжан 6 қарсыласының ішінде 1-раундта ойыннан шығарылып жіберілді. ⁠


Ал ⁠Алтынсары Темірлан 16 адамдық топта Бельгиялық Arno Van Praet-ті
0:7 және Польшалық Damian Iskrzycki-ден 1:11көрсеткішімен ұтылып қалса,
Хорватиялық Temirlan Altynsary-ны 4:1 ұпаймен ұтты. Дегенмен келесі турға өте алмады.

⁠Жеңіс Аружанның тобында 15 қыз болды. Ол 1-раундта Польшалық Edyta Owczarz-тен 2:8, Канадалық Marylou Martineau-ден 0:16, Саудия Арабиясы Rehab Almgbal-дан 0:12 көрсеткіштерімен ұтылып қалды. Сондықтан келесі турға өтпеді.

7 ойыншысы бар топта ойнаған ⁠Ерембаев Руслан Польшалық Łukasz Jędrocha-ны 4:1 ұпайымен жеңіп алды.  Ал 1-раундта Чехиялық Ondřej Kaas-тан 2:4 және Израильдық Gershon Khaimov-тан 1:5 ұпайымен ұтылып қалса да ойыннан шығарылған жоқ.

Еске сала кетейік, Қазақстандық боччашылардың халықаралық жарыстарға қатысуы ҚР Мәдениет және спорт министрлігінің, Қазақстан Бочча федерациясының бас демеушісі – "Самұрық-Қазына" АҚ мен "Sport Qory" туризм және спорт индустриясын қолдау қорының қолдауымен жүзеге асырылуда.

Налицо рост профессионализма и мастерства параспорт­сменов, но, возможно, за этим стоит что-то еще – безграничная мотивация и привычка жить в постоянной борьбе? Мы поговорили с вице-президентом ­Казахстанской федерации бочча Назым ­Жангазиновой о том, как развивается в стране инклюзивный спорт и почему сегодня стоит уделять массовому спорту как можно больше внимания.
– Назым, для начала давайте разберемся, что такое инклюзивный спорт?
– Вообще понятие «инклюзия» подразумевает под собой процесс включения людей с инвалиднос­тью в активную общественную жизнь. Инклюзия же в спорте дает возможность людям с особыми потребностями здоровья заниматься спортом вместе с типично развивающимися спортсменами. Другими словами, инклюзивный спорт – это не просто физическая активность, а целое движение, направленное на интеграцию людей с инвалидностью в общественную жизнь через спорт.
– В чем, на Ваш взгляд, состоит особенность в подготовке параспортсменов?
– Работа с параспортсменами всегда связана с множеством вызовов, ведь их здоровье может ухудшиться в любой момент из-за их основного заболевания или изменения климатических условий, особенно на международных соревнованиях. Они, как правило, подвержены большему риску травм и болезней по сравнению с нормотипичными спортсменами, что делает их подготовку еще более сложной.
В течение моей работы в Федерации бочча я наблюдаю, как у спортсменов, добившихся значительных успехов на тренировках, может измениться самочувствие накануне или во время соревнований. Это добавляет элемент не­определенности, с которым сталкиваются тренеры и организаторы. Невозможно на 100 процентов полагаться на одного спортсмена, поскольку непредсказуемые изменения в здоровье могут кардинально изменить исход соревнований.
Работа по подготовке спортсменов с инвалидностью, особенно в таких видах спорта, как бочча, требует огромных усилий и терпения. В течение четырех лет между паралимпиадами федерации работают над подготовкой и развитием спортсменов, которые будут представлять свою страну на международной арене.
– Но почему, по Вашему мнению, несмотря на сложности, паралимпийская сборная ­Казахстана добилась лучших результатов, чем олимпийская, при том что в подготовку последних вложены просто колоссальные деньги?
– Не хотелось бы сравнивать эти два направления, у каждого из них есть свои нюансы. Со ­своей стороны, я бы отметила, что в последние годы параспорт в нашей стране начал выходить на новый уровень. Это заметно еще с прошлых Паралимпийских игр, когда казахстанские спортсмены привезли пять медалей, в том числе одно «золото». Очевидно, что у нас инклюзивный спорт не остается в стороне, ему также уделяют внимание.
Расскажу на примере нашей федерации. Сегодня у нас есть 10 филиалов по всей стране, сформирована национальная сборная, в которую входит 41 спортсмен. У нас проводятся чемпионаты как внутристрановые, так и международные. В свою очередь, казахстанские боччисты выступают на заграничных соревнованиях и добиваются хороших результатов. В этом году мы не попали на Паралимпийские игры, нам не хватило буквально чуть-чуть, но уже через четыре года мы планируем представить Казахстан и в этом виде спорта.
При этом важно отметить, что Федерация бочча очень молода, она была создана буквально три года назад. Но за этот сравнительно небольшой промежуток времени нам удалось сделать немало: получено признание Национального паралимпийского комитета, бочча включена в реестр видов спорта РК, а в 2023 году при поддержке президента ­Казахстанской федерации бочча Маулена Ашимбаева мы стали официальным членом Boccia International Sports Federation (BISFed).
Работая с «особенными» спорт­сменами, я вижу, как они выходят на тренировки, соревнования, порой преодолевая себя, – они очень замотивированные, и им нравится то, чем они занимаются. И здесь дело не в призовых, а скорее, в реализации потенциала, в желании показать, что они люди не с ограниченными, а с безграничными возможностями.
– Возвращаясь к достижениям на Олимпиаде... После ее завершения среди казахстанцев активно обсуждался тезис о том, что Узбекистан опередил нас в медальном зачете. Как Вы считаете, насколько корректно это сравнение?
– Да, многие ссылаются на успехи наших соседей в медальном зачете как на показатель превосходства. Однако важно не останавливаться на поверхностных выводах, а делать глубокий анализ ситуации. Я думаю, это не совсем корректно. Прежде всего стоит отметить, что Узбекистан действительно сосредоточен на развитии профессионального спорта и достижении медальных успехов на международной арене. Это стратегическое направление, которое доминирует в их спортивной политике. Сами узбекские коллеги, работающие в спортивных федерациях, признают, что их приоритет – это медальная корзина. То есть усилия направлены на подготовку спортсменов, способных завоевывать награды, будь то Олимпийские или Паралимпийские игры.
В Казахстане ситуация иная. Мы развиваем спорт в двух направлениях: это не только профессио­нальный, но и массовый спорт, включающий в себя вовлечение широких слоев населения, а также инклюзивные программы для людей с инвалидностью. Поддержка массового спорта – это фундамент для здоровья нации, социальной интеграции и формирования здорового образа жизни для всех граждан, а не только для профессиональных спортсменов. Вести два направления одновременно требует больше ресурсов, усилий и времени. Да, возможно, это снижает концентрацию на достижении высоких медальных результатов, но это долгосрочная инвестиция в общественное благо.
В то время как Узбекистан активно нацелен на медали, у нас в Казахстане есть более широкие задачи – создать условия для каждого человека, независимо от его физических возможностей. Мы строим не только медальные успехи, но и систему, в которой каждый может найти свое место и возможность для полноценной жизни.
– То есть можно сказать, что нынешняя ситуация с развитием спорта в Казахстане – это в большей степени работа на перспективу?
– Безусловно. Хочу привести еще один пример, который ярко иллюстрирует разницу в подходах к развитию спорта. В январе этого года мы с коллегами и спортсменами из Федерации бочча ездили на учебно-тренировочные сборы (УТС) в Таиланд, в Бангкок. Стоит отметить, что тайцы сейчас в числе лидеров по бочча, и их медальный зачет впечатляет. Однако интересен их подход к этому виду спорта. Тайцы делают акцент только на профессиональный спорт, фокусируя все свои усилия на небольшую группу спортсменов – буквально десятерых. У них есть специализированная спортивная база, где эти 10 боччистов тренируются круглогодично на протяжении четырех лет, готовясь к Олимпиаде. Но что происходит с массовым развитием бочча в Таиланде? Оно практически отсутствует. В самой стране мало кто знает, что это за игра, и спорт не получает широкой поддержки среди населения.
Этот пример хорошо показывает важный момент: когда весь акцент делается только на профессиональные достижения и медали, остальные аспекты, такие как популяризация и доступность спорта для всех, остаются в тени. Мы можем добиться впечатляющих результатов на международных аренах, но в долгосрочной перспективе это может привести к тому, что спорт станет доступен лишь узкому кругу людей.
Конечно, работа на массовость – это долгий и непростой процесс, но он приносит важные плоды: улучшение качества жизни всех граждан, а не только тех, кто получает медали на мировых аренах. Ведь в конечном счете важно не только завоевать «золото», но и создать общество, где каждому комфортно жить и развиваться.
– В таком случае, возможно, государству стоит задуматься и перенаправить те косми­ческие суммы, что оно выделяет на подготовку олимпийцев, в русло массового и инклюзивного спорта?
– Скорее, вопрос, который встает сегодня перед нами, звучит так: стоит ли нам, как обществу, направлять все ресурсы только на медали и успехи профессиональных спортсменов, или же мы должны двигаться в двух направлениях – развивать как массовый спорт, так и поддерживать профессиональный? Ведь массовый спорт – это здоровье нации, это возможность для каждого человека, независимо от его физической формы или способностей, участвовать в спортивной жизни. Это создание инклюзивного общества, где каждый находит свое место, и это формирование культуры здорового образа жизни для всех.
Конечно, важно стремиться к медалям, но не менее важно обеспечить доступность спорта для всех слоев населения. Массовость не означает снижение качества, это означает более широкую вовлеченность и возможность заниматься спортом для каждого. А профессиональный спорт должен идти рука об руку с массовым развитием, чтобы спорт в целом стал не только источником медалей, но и инструментом для улучшения жизни каждого человека.
Так что, говоря о спорте, давайте помнить, что это не только медали, но и люди, для которых мы создаем условия для здорового и активного образа жизни. И, возможно, именно благодаря этому Казахстан движется в правильном направлении – в сторону инклюзивного и справедливого общества.

Жақсылық Үшкемпіров атындағы Жекпе-жек сарайында 24-30 қазан аралығында елордада  Боччадан Қазақстан Республикасының Кубогы өтеді деп жоспарлануда. Оған еліміздің әр өңірінен 15 жастан асқан 60-қа жуық бала қатысады. Кубок  жеке, жұптық және командалық ойындарға жас шамаларына қарай бөлініп өткізілмек.

Жарыс басталмас бұрын бірінші күн классификацияға арналады, яғни дәрігерлердің толық тексерісінен өткізіліп, қонақ үйлерге орналастырылады.

BC кластары бойынша 1-ші орынды иеленген әр спортшы Республикалық Бочча Құрамасына енеді. Олар кейін халықаралық жарыстарға қатысып, еліміздің абыройын қорғайтын спортшылар қатарына қосылады.

Кубоктың мақсаты – әлеуметтік оңалту, яғни мүгедек балалар мен жастарды бейімделген спорт арқылы бәсекеге қабілетті ету, белсенді өмір салтын ұстануға дағдыландыру.

Еске сала кетейік, Қазақстандық боччашылардың жарыстарға қатысуы ҚР Туризм және спорт министрлігі, Қазақстан Бочча федерациясының бас демеушісі – "Самұрық-Қазына" АҚ мен "Sport Qory" туризм және спорт индустриясын қолдау қорының қолдауымен жүзеге асырылуда.